NASA alimləri təbiətin çox maraqlı bir sirrini üzə çıxarıblar. Məlum olub ki, ağacların rənginin intensiv yaşıl çalara dönməsi bəzən vulkan püskürməsindən əvvəl baş verir və bu dəyişikliklər fəlakətin erkən xəbərçisi ola bilər.
Lent.az xəbər verir ki, mütəxəssislərin fikrincə, bu tapıntı vulkan fəaliyyətini proqnozlaşdırma texnologiyalarında inqilab yarada bilər.
Ağaclar “xəbərdarlıq siqnalı” verir
NASA-nın müşahidələrinə görə, vulkan püskürməsindən əvvəl bölgədəki ağaclar adi haldan daha parlaq və intensiv şəkildə yaşıl rəngə bürünür. Bu hadisə magmanın yeraltı təzyiqi nəticəsində havaya daha çox karbon qazının (CO₂) çıxması ilə izah olunur. Artan CO₂ səviyyəsi bitkilərin fotosintezini sürətləndirir və onlar qısa müddətdə daha yaşıl görünürlər.
Bu dəyişikliklər NDVI (Normalized Difference Vegetation Index) adlanan peyk göstəricisi vasitəsilə izlənilib. Bu indeks bitkilərin yaşıl örtük sıxlığını və fotosintez aktivliyini ölçür, bu da vulkan bölgələrində baş verən anomalaları erkən aşkarlamağa imkan verir.
Real nümunə: Filippinlərdə 56 min insanın həyatı xilas olub
NASA-nın bu metodu artıq real nəticə verib. 2017-ci ilin sonunda Filippinlərdəki Mayon vulkanının ətrafında ağaclarda güclü “yaşıl artım” müşahidə olunub. Alimlər bu siqnalı təhlil edərək hökuməti xəbərdar ediblər.
Nəticədə 56 000-dən çox insan vaxtında təxliyə edilib və heç bir insan itkisi qeydə alınmayıb.
Tədqiqatçılar qeyd edirlər ki, bu üsul ənənəvi seysmik və peyk müşahidələrini əvəz etmir, lakin ucuz, etibarlı və əlavə erkən xəbərdarlıq vasitəsi kimi çox effektivdir.
Gələcək planlar və yeni tədqiqat istiqamətləri
NASA alimləri indi bu yanaşmanı genişləndirərək bitki örtüyündəki dəyişikliklərin digər təbii hadisələrlə məsələn, zəlzələlər və iqlim stressi ilə əlaqəsini araşdırmağı planlaşdırırlar.
“Ağaclar Yer qədər qədimdir. Kim ola bilər ki, planetdəki anomaliyaları onlardan daha əvvəl hiss etsin?” - NASA mütəxəssisləri bildiriblər.
Bu yeni kəşf göstərir ki, bəzən təbiətin özündə olan əlamətlərbir ağacın sadəcə bir az daha yaşıl görünməsi belə insan həyatını xilas edə biləcək siqnallardır.