Nüvə müharibəsi baş verərsə, dünya ilə nə olacaq? – Ekspertdən dəhşətli PROQNOZ

Nüvə münaqişəsi bütün bəşəriyyəti məhv etməyə qadirdir. Üstəlik, onun əsas hissəsi uzun və ağrılı bir şəkildə öləcək.

Dünya təkcə iqlim fəlakətinin deyil, qlobal nəticələri olan nüvə faciəsinin astanasındadır. Karbon emissiyaları planeti tədricən qızdırarsa, nüvə münaqişəsi onu bir neçə gün ərzində qaranlığa və soyuğa qərq etməyə qadirdir.

Lent.az bildirir ki, bu barədə ekologiya haqqında materialların müəllifi Ted Nordhaus “The Wall Street Journal” üçün məqaləsində yazıb.

İqlim qışı üçün katalizator kimi nüvə münaqişəsi

Nordhausun fikrincə, insanların əksəriyyətinin nüvə müharibəsi haqqında təsəvvürləri yalnız partlayış anına - parlaq işıqlara, dağılmış şəhərlərə, ani ölümlərə aiddir. Lakin ən böyük təhlükə daha sonra gəlir: irimiqyaslı yanğınlardan atmosferə qalxan sıx his buludları günəş işığının qarşısını alır və kəskin soyuğa - nüvə qışına səbəb olur. Belə bir qış onilliklərlə davam edə, kənd təsərrüfatını iflic vəziyyətinə sala və iqtisadi əlaqələri məhv edə bilər.

"İlk saatlarda milyonlarla insan ölsə belə, qurbanların əsas hissəsi sonrakı aclığın nəticəsində olacaq", - ekspert yazır.

Nordhaus qeyd edir ki, məsələn, Hindistan və Pakistan arasında potensial nüvə mübadiləsi regional xarakterinə baxmayaraq, qlobal nəticələrə səbəb ola bilər.

O, etiraf edir ki, məhdud bir zərbə, məsələn, bir neçə onlarla döyüş başlığı ilə, planetin temperaturunu çox dəyişməyəcək. Lakin eskalasiya nəzarətdən çıxa bilər. Əgər münaqişə tərəflərindən biri paytaxta hücum edərsə və əhalinin sıx məskunlaşdığı bir şəhər cavab olaraq hücuma məruz qalarsa, bu, zəncirvari reaksiyaya səbəb ola bilər. Əgər qitələrarası raketlər səmada olarsa, ABŞ, Rusiya və Çin kimi nüvə gücləri növbəti hədəfin kimin olacağını bilmədən bir neçə dəqiqə ərzində həyatlarını dəyişdirən qərarlar qəbul etmək məcburiyyətində qalacaqlar.

Orta ssenari - bütün planet üçün fəlakət

Hətta bir neçə yüz yükün məhdud mübadiləsi belə o qədər soyumağa səbəb olacaq ki, dünya kənd təsərrüfatını iflic edəcək, logistikanı məhv edəcək və yüz milyonlarla insanı öldürəcək - həm birbaşa, həm də nəticəsi ilə: aclıq, xəstəlik, qaçqınlar.

"Qlobal təchizat zəncirləri dayanacaq. Ərzaq istehsalı iflasa uğrayacaq. Özünü təmin edə bilməyən ölkələr humanitar fəlakətin episentrində olacaqlar", - Nordqauz qeyd edir.

Sivilizasiyanın çökməsi riski

Ən pis ssenari quraqlığın, məhsul çatışmazlığının və humanitar böhranların sürətlə yayılmasını əhatə edir. Milyonlarla insan qida və təhlükəsizlik axtarışında miqrasiya edəcək, lakin onların əksəriyyəti heç vaxt təyinatlarına çata bilməyəcək. Qıtlıq, epidemiyalar və sosial xaos bildiyimiz kimi dünyanın sonu olacaq.

Təhlükə altında saxlama rejimi

Nordhaus xatırladır ki, soyuq müharibənin sonunda yaradılan nüvə silahlarına nəzarət sistemi sürətlə məhv edilir. Gələn ilin əvvəlində START-III müqaviləsi başa çatır ki, bu da Rusiya və ABŞ-dakı döyüş başlıqlarının sayını 1550-ə qədər məhdudlaşdırır. Ancaq bu, sivilizasiyanı məhv etmək üçün kifayətdir. Eyni zamanda, hər iki ölkə minlərlə əlavə döyüş başlığını ehtiyatda saxlayır və Çin öz arsenallarını fəal şəkildə artırır.

Nəticə: hərəkət etmək vaxtıdır

Ekspert vurğulayır ki, nüvə silahlarının ləğvi karbon emissiyasının sıfır olması kimi əlçatmaz bir məqsəd kimi görünə bilər. Lakin siyasi baxışlardan və ideologiyalardan asılı olmayaraq, nüvə təhlükəsinin azaldılması mütləq prioritet olmalıdır.

"Bəşəriyyət üçün nüvə müharibəsi ehtimalından daha böyük təhlükə yoxdur. Və heç bir şey siyasətçilər, elm adamları və vətəndaş cəmiyyətinin diqqətinə daha layiq deyil", - Ted Nordhaus yekunlaşdırır.