Vergi Məcəlləsinə növbəti dəyişikliklər paketi artıq Milli Məclisin müzakirəsindədir. Bu dəfə təqdim olunan paketdə əməkhaqqı gəlirləri üzrə yeni vergi mexanizminin tətbiqi, elektro və hibrid avtomobillərinin ƏDV-yə cəlb olunması, neft və qaz hasilatına sabit mədən vergisinin gətirilməsi, eləcə də benzin, dizel və maye qaz üzrə yol vergilərinin artırılması diqqət çəkən əsas istiqamətlərdəndir.
Yeni dəyişikliklər paketi, eyni zamanda, vergi yükünün optimallaşdırılması, rəqəmsal inzibatçılığın genişləndirilməsi, investisiya fəaliyyətinin stimullaşdırılması və fiskal dayanıqlığın gücləndirilməsi kimi hədəfləri özündə birləşdirir. Dəyişikliklər paketi biznes mühiti, ekspertlərlə yanaşı geniş ictimaiyyətin də diqqət mərkəzindədir.
Bu dəyişikliklərin iqtisadi əsaslarını, gözlənilən təsirlərini və sahibkarlıq mühitinə gətirəcəyi yenilikləri aydınlaşdırmaq məqsədilə “APA-Economics” İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətinin (DVX) Vergi siyasəti baş idarəsinin rəisi Nicat İmanovdan müsahibə alıb.
Lent.az həmin müsahibədən bir hissəni təqdim edir:
- Nicat müəllim, vergi qanunvericiliyinə növbəti dəyişikliklər layihəsi artıq Milli Məclisdədir. Sualı ondan başlamaq istərdik ki, Vergi Məcəlləsinə hər il dəyişiklik edilir. Tez-tez edilən dəyişikliklər biznesin planlaşdırılmasında çətinlik yaratmır ki? Qanunvericiliyin sabitliyini təmin etmək üçün hansı addımlar atılır?
- Azərbaycan iqtisadiyyatı dinamik inkişaf edən bir sistemdir. Qlobal və regional iqtisadiyyatda baş verən transformasiyalar, eləcə də dövlətin müəyyən etdiyi iqtisadi siyasət və prioritetlər, ölkə iqtisadiyyatının özündə baş verən struktur dəyişiklikləri vergi siyasətinə birbaşa təsir göstərir. Bu səbəbdən, vergi siyasəti, inzibatçılığı və vergi dərəcələri ilə bağlı dəyişikliklərə ehtiyac yarandıqda, Vergi Məcəlləsinə müvafiq dəyişikliklər üzrə layihə hazırlanır.
Bundan başqa, dəyişikliyi zəruri edən əsas amillər ölkə başçısının sahibkarlığın inkişafı ilə bağlı imzaladığı fərman və sərəncamlar, sahibkarlarla keçirilən görüşlərdə verilən və dövlət qurumları tərəfindən məqbul hesab edilən təkliflər, habelə vergi nəzarəti zamanı aşkar edilən vergidən yayınma halları ilə bağlı məqamlardır.
Bu dəyişikliklər heç vaxt “dəyişiklik xatirinə” edilmir, onların hər biri iqtisadiyyatın ehtiyaclarından, vergi inzibatçılığının təkmilləşdirilməsi zərurətindən və sahibkarlıq mühitinin yaxşılaşdırılması məqsədindən qaynaqlanır.
Bundan başqa, dəyişikliklərin əhəmiyyətli hissəsi bir qayda olaraq biznes subyektlərinin vergi yükünün optimallaşdırılmasına, yəni əlverişli vergi mühitinin formalaşmasına xidmət edən istiqamətdə çıxış edir. Bu dəyişikliklər ölkənin sosial-iqtisadi inkişaf prioritetlərinə uyğun olaraq formalaşdırılır.
“Azərbaycan Respublikasının 2022–2026-cı illərdə sosial-iqtisadi inkişaf strategiyası” vergi siyasətinin əsas istiqamətlərini müəyyən edir. Strategiyada investisiyalar üçün daha əlverişli vergi mühitinin yaradılması, “kölgə iqtisadiyyatı” ilə sistemli mübarizənin gücləndirilməsi, vergi inzibatçılığının rəqəmsallaşdırılması və iqtisadiyyatın strateji sahələrinin inkişafının stimullaşdırılması kimi prioritetlər xüsusi vurğulanır. Bununla yanaşı, investisiya və kapital qoyuluşlarının artırılması məqsədilə vergi təşviqi alətlərindən daha səmərəli istifadə olunması da strateji hədəflər sırasında yer alır.
Eyni zamanda, dövlət başçısının fərmanları ilə 2023-cü ildə “Naxçıvan Muxtar Respublikasının sosial-iqtisadi inkişafına dair 2023–2027-ci illər üçün Dövlət Proqramı”, 2024-cü ildə balıqçılığın kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı və emalına aid edilməsi və vergitutma məqsədləri üçün amortizasiya və təmir xərclərinin uçotunun aparılması mexanizminin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı tapşırıqlar müəyyən edilib. Beləliklə, müvafiq tapşırıqların icrası da həmçinin qanunvericilik aktlarında müvafiq dəyişikliklərin edilməsini zəruri edir.
Beləliklə, ümumilikdə qiymətləndirdikdə, qanunvericilikdə edilən dəyişikliklər vergi inzibatçılığında sərtləşmə və ya vergi yükünün artması ilə nəticələnmədiyindən, bu dəyişikliklərin biznes mühitinə əlavə çətinlik yaratması gözlənilmir. Biznes subyektləri orta müddətli dövr üçün vergi siyasətindəki istiqamətləri məhz sosial-iqtisadi inkişaf strategiyasında müəyyən edilmiş prioritetlərə əsaslanaraq əvvəlcədən dəyərləndirə bilirlər. Strategiyada vergi yükünün azaldılması və daha əlverişli mühitin formalaşdırılması kimi hədəflər müəyyən olunduğu üçün, bu yanaşma biznes üçün maliyyə və investisiya əməliyyatlarının planlaşdırılmasında daha çox əminlik və imkan yaradır.
Bizi Telegram-da izləyin
t.me/lent_az
Bizi Instagram-da izləyin
Bizi TikTok-da izləyin
Bizi Facebook-da izləyin
Bizi X-da izləyin
