Zaman Yer üzündə fərqli axır:  ən dəqiq saatlar nəyi göstərirdi
17 dekabr 2025 16:26 (UTC +04:00)

Zaman Yer üzündə fərqli axır: ən dəqiq saatlar nəyi göstərirdi

0

Kolorado Universitetinin alimləri Bulu-Skay dağının zirvəsində ən dəqiq optik atom saatlarını quraşdıraraq maraqlı nəticə əldə ediblər. 

Lent.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, araşdırmalara görə, Yer kürəsinin nüvəsi onun səthindən təxminən 2,5 il daha “gənc”dir.

Yeni tədqiqat göstərib ki, böyük hündürlüklərdə zaman daha sürətli axır. Bu isə o deməkdir ki, Yer nüvəsində zaman səthə nisbətən bir qədər daha yavaş keçir və nəticədə nüvə faktiki olaraq 2,5 il daha cavan hesab olunur.

Alimlər zaman üzərində çox kiçik qravitasiya təsirlərini ölçmək üçün bəşəriyyətin indiyədək yaratdığı ən dəqiq ölçü cihazları olan optik atom saatlarından istifadə edirlər. Bu saatlar Kolorado ştatında, dəniz səviyyəsindən 4348 metr yüksəklikdə yerləşən Bulu-Skay dağının zirvəsində quraşdırılıb. Bu barədə IFL Science nəşrində dərc olunan materialda məlumat verilir.

Tədqiqatçıların sözlərinə görə, zaman həm qravitasiyadan, həm də hərəkət sürətindən asılıdır. Qravitasiya nə qədər güclü, hündürlük nə qədər az olarsa, zaman bir o qədər yavaş axır. Əvvəllər hesab olunurdu ki, Yer nüvəsi ilə Yer qabığı arasındakı yaş fərqi cəmi bir neçə gün təşkil edir. Lakin müasir ölçmələr bu fərqin əslində təxminən 1,5–2,5 il olduğunu ortaya qoyub.

Optik atom saatları hündürlükdə cəmi bir neçə metr fərq olduqda belə, zamanın axınındakı mikro fərqləri qeydə almağa imkan verir. Bu saatlar ifrat dərəcədə soyudulmuş atom buludlarından və elektronları həyəcanlandırmaq üçün lazerlərdən istifadə edir.

İşığın rəqsləri isə son dərəcə yüksək dəqiqliklə ölçülür. Ölçmə xətası cəmi səkkiz hissə təşkil edir ki, bu da onluq kəsrin milyardda birinin milyardda birinə bərabərdir. Bu dəqiqlik səviyyəsi, demək olar ki, 40 milyard il ərzində cəmi bir saniyəlik yanılmaya bərabərdir.

1 2 3 4 5 İDMAN XƏBƏRLƏRİ
0
# 286

Oxşar yazılar