"Cəhənnəm" istisi bu ölkəni məhv edəcək: XƏBƏRDARLIQ

Alimlər deyirlər ki, bu ölkə hələ bu əsrdə yaşayış üçün yararsız hala düşə bilər.

NASA və iqlim alimləri həyəcan təbili çalır: Braziliya bu əsrdə həddindən artıq istiləşmə səbəbindən yaşayış imkanlarını itirə biləcək ölkələr sırasındadır.

Lent.az xarici mediaya istinadla bildirir ki, xəbərdarlıq tropik bölgələrdə fəlakətli temperatur artımı təhlükəsinə işarə edən tədqiqat nəticələrinə əsaslanır.

Hələ 2020-ci ildə “Science Advances” jurnalında 1979-2017-ci illər arasında həddindən artıq isti hadisələrin tezliyini təhlil edən bir araşdırma çıxıb. Alimlər müəyyən ediblər ki, bu cür hadisələrin sayı üç dəfə artıb, yüksək rütubət və 35°C-dən yuxarı temperatur şəraitində insan orqanizmi tərləmə ilə soyuya bilmir və bu, həyat üçün birbaşa təhlükə yaradır.

Braziliya əvvəlcə kritik zonalar siyahısına daxil edilməsə də, 2022-ci ildə NASA öz bloqunda ölkəni ölümcül istilərə ən həssas ölkələrdən biri kimi qeyd edib. Bu məlumatları klimatoloqlar da təsdiqləyir.

Braziliyalı klimatoloq Karlos Nobre deyir:

"Bu, təkcə Braziliya deyil. Qlobal temperatur 4°C artarsa, tropiklərin böyük hissələri və hətta orta enliklər yaşayış üçün yararsız hala düşə bilər".

“The Nature Conservancy”nin məlumatına görə, bu, 30-50 il ərzində baş verə bilər, baxmayaraq ki, əvvəllər bunun 100-200 ildən sonra olacağı ehtimal edilirdi.

Amazon dağılma riski altındadır

Amazonların gələcəyi xüsusi narahatlıq doğurur. NASA 2041-2044-cü illər arasında qlobal temperaturun daha 2°C artacağını və bunun xüsusilə Braziliyanın tropik meşələrinə təsir edəcəyini proqnozlaşdırır.

Mümkün nəticələr:

• quraqlıqların, yanğınların və güclü küləklərin artması;

• “Kəsmə qövsü”ndə nəm itkisi;

• quraqlığa həssas növlərin ölümü;

• meşələrin savannaya çevrilməsi və 250 milyard tona qədər CO₂ emissiyası riski, bu da Paris Sazişi üzrə qlobal kvotanın 75 faizini təşkil edir.

Şəhərlər də təhlükə altındadır

Təhdid altında olan təkcə təbiət deyil. San-Paulu, Rio-de-Janeyro və Salvador kimi şəhərləşmiş şəhərlər artıq beton, asfalt və yaşıl sahənin olmaması səbəbindən şəhərdə temperaturun orta səviyyədən 5°C yüksək olduğu “istilik adası” effektindən əziyyət çəkir.

NASA qeyd edir ki, 2070-ci ilə qədər Yer kürəsinin çox hissəsi, o cümlədən Braziliya yaşayış üçün yararsız hala düşə bilər. Dünyanın ekosistemləri artıq dağılır və təcili tədbirlər görülməsə, bəşəriyyət iqlim fəlakəti üzərində nəzarəti itirmək riski ilə üzləşir.