Fransız buldoqları və mopslər kimi qısa burunlu it cinsləri ev heyvanları arasında populyarlıq reytinqlərində liderlik edir. Bununla belə, tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, bu itlərin baş forması onların davranışına əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərir və məsələ yalnız genetika ilə məhdudlaşmır. Braxisefal cinslər böyük başa, yumru gözlərə və kiçik buruna malikdir. Bir çox sahiblər bu itlərə körpə kimi yanaşır ki, bu da onların davranışına təsir edir, çünki onları daha az öyrədir və daha çox bağışlayırlar.
Lent.az bu barədə məlumatları təqdim edir:
Yeni tədqiqat isə təsdiqləyir ki, qısa burunlu itlərdə müəyyən fitri xüsusiyyətlər var, lakin bunlar həyat tərzi, bədən ölçüsü və insan vərdişləri ilə formalaşır və ya gizlənir.
Kiçik itlər və pis davranış
ELTE tədqiqatında 90 cinsdən 5000-dən çox safqan it iştirak edib. Tədqiqatçılar sakitlik, cəsarət və öyrənmə qabiliyyəti kimi xarakter xüsusiyyətlərini, ipi dartmaq və qonaqlara reaksiyalar kimi davranış xüsusiyyətləri ilə müqayisə ediblər. Bu xüsusiyyətlər baş forması, ölçü və həyat tərzi ilə birlikdə təhlil edilib. Məlumatlar vacib bir faktı üzə çıxarıb: kiçik itlər daha az təhlükəli hesab edildiyi üçün sahiblər onların pis davranışına daha çox dözür. Lakin kiçik itlərdə, o cümlədən bir çox qısa burunlularda, əslində daha çox davranış problemi müşahidə olunur. Bunlara zəif yaddaş və artmış həyəcanlılıq daxildir.
Davranış əsasən öyrədilmədən asılıdır
Tədqiqatçılar öyrədilmə, ölçü və yaşayış şəraitini nəzərə aldıqda, baş formasına görə müşahidə olunan bir çox davranış fərqləri yox olub. Məsələn, qısa burunlu itlərin öyrədilməsinin çətin olduğu görünürdü. Lakin öyrədilmə çatışmazlığı və kiçik bədən ölçüsü nəzərə alındıqda, bu fərq aradan qalxıb. Bununla belə, sakitlik və cəsarət hələ də baş forması ilə sıx bağlı qalıb. Qısa kəlləli itlər, yaş faktoru nəzərə alındıqdan sonra da, daha az ünsiyyətcil olublar. Bu, onların fitri xarakter xüsusiyyətinə işarə edir, yoxsa sonradan qazanılan davranışa yox.
Maraqlıdır ki, tədqiqatçılar ölçü və öyrədilmə çatışmazlığını nəzərə aldıqdan sonra bu itlərin ipi daha az dartdığı və ya az hoppandığı məlum olub. Bu müsbət xüsusiyyətlər isə sahiblərin düzgün qayğı göstərməməsi səbəbindən gizlənmiş qalır.
Baş forması beynə və davranışa təsir edir
Qısa burunlu itlərin kəlləsi daha yumrudur. Bu, çox güman ki, beynin strukturunu dəyişir. Bu da izah edə bilər ki, niyə bu itlər insanlara daha çox yönəlir və problemlərin həllinə daha az diqqət yetirirlər. Sahiblər bunu sədaqət və ya asılılıq kimi qəbul edirlər, lakin bu, xroniki sağlamlıq problemlərindən yaranan ağrı və ya hərəkət məhdudiyyətinin nəticəsi ola bilər. Bu passivlik isə tez-tez sakitlik kimi yozulur. Bundan başqa, məlumatlara görə, sahiblər bu itlərə daha yumşaq yanaşır. Şirin görünüş onların problemli davranışını görməzdən gəlməyə və ya bəraət qazandırmağa sövq edə bilər. Bəzi hallarda isə bu davranışlar ümumiyyətlə diqqətdən qaçır, çünki onlar sahiblərin emosional ehtiyaclarına daha çox uyğun gəlir, nəinki real vəziyyətə.