Böyrək daşı yaradan qidalar

Böyrək daşı xəstəliyi hər yeddi yetkin şəxsdə rast gəlinən, lakin əksər hallarda gizli keçən ciddi uroloji problemdir. Əlamətlər adətən artıq ciddi mərhələdə özünü göstərir.

Lent.az-ın xarici mediaya istinadla xəbərinə görə, həkimlər isə bu xəstəliyin qarşısını almaq üçün qidalanmaya xüsusi diqqət yetirməyi tövsiyə edirlər.

Böyrək daşı xəstəliyinə səbəb olan əsas qidalar

1. Kofein tərkibli içkilər

Kofe, qara və yaşıl çay, enerji içkiləri və kolalar sidikdə kalsiumun səviyyəsini artıraraq kalsium daşlarının əmələ gəlməsinə zəmin yaradır. Bundan əlavə, kofein bədəndə su balansını pozur, susuzlaşmaya və nəticədə böyrəklərdə daşların yaranmasına səbəb olur.

2. Duzun həddindən artıq qəbulu

Gündəlik duz norması (5 qramdan artıq) artıq olduqda, bu, orqanizmdə suyun yığılmasına və böyrəklərə əlavə yük düşməsinə səbəb olur. Duz həmçinin sidiklə kalsiumun xaric olunmasını artıraraq daş əmələ gəlmə riskini yüksəldir. Xüsusilə kolbasa, hazır yeməklər, çips və souslar duz baxımından təhlükəli məhsullardır.

3. Şirin içkilər və süni şəkərləndiricilər

Qazlı içkilər, sənaye üsulu ilə hazırlanmış meyvə şirələri və desertlər şəkər və ya süni şirinləşdiricilərlə zəngindir. Bu maddələr maddələr mübadiləsini pozur, sidik yollarında tullantıların yığılmasına səbəb olur və daş əmələ gəlməsini sürətləndirə bilər.

4. Qırmızı ət və daxili orqanlar

Mal əti, donuz əti və qaraciyər kimi məhsullar pürinlərlə zəngindir. Bu maddələr bədəndə sidik turşusuna çevrilir və urat daşlarının yaranma ehtimalını artırır. Qırmızı ətin qəbulu həftədə 2 porsiyadan çox olmamalıdır. Pürinlə zəngin olan digər qidalar: paxlalılar, sardina balığı, konservlər.

5. Oksalat tərkibli tərəvəz və qidalar

Kakao, ispanaq, turşəng, fıstıq, çuğundur, cəfəri və rübar oksalat turşusu ilə zəngindir. Bu turşu sidikdə kalsiumla birləşərək həll olmayan kristallar yaradır və daşlara çevrilə bilər. Kalsium-oksalat daşlarına meyilli olan şəxslər bu qidalardan uzaq durmalıdırlar.

Böyrək daşlarının qarşısını necə almaq olar?

Gündə kifayət qədər su için: 2–2,5 litr su içmək sidiyi durulaşdırır və kristallaşma ehtimalını azaldır.

Duz və heyvani zülalı azaldın: Duzun və qırmızı ətin istehlakını nəzarətdə saxlamaq böyrəkləri qoruyur.

Oksalat miqdarını azaldın: Kalsiumla birgə qəbul edilən yüksək oksalatlı məhsullar daş əmələgəlmə riskini artırır.

Sitrus meyvələrinə üstünlük verin: Limon, portağal və digər sitrus meyvələrindəki sitatlar kristallaşmanı azaldır və böyrəklər üçün qoruyucu təsir göstərir.

Kalsium balansını qoruyun: Kalsium tamamilə rasiondan çıxarılmamalıdır. Onun çatışmazlığı oksalatların sidikdə toplanmasına səbəb olur. Kalsiumu süd məhsullarından, göyərti və çərəzlərdən almaq tövsiyə olunur.