Yayda sağlam və təhlükəsiz geyim seçimi - Riskli PALTARLAR və xəstəliklər

Yay mövsümü gəldikdə geyim seçimi təkcə moda məsələsi deyil, eyni zamanda sağlamlıq və təhlükəsizlik baxımından böyük əhəmiyyət daşıyır. Azərbaycanın iqlim şəraitində yay ayları xüsusilə isti və günəşli keçir – temperatur bəzi bölgələrdə 35-40°C-yə çata bilər. Belə hava şəraitində düzgün geyim seçimi bədənin həddindən artıq qızmasının qarşısını alır, günəşin zərərli təsirlərindən qoruyur və müxtəlif yay xəstəliklərinin riskini azaldır.

Lent.az yayda təhlükə yarada biləcək geyimlərlə bağlı araşdırmanı sizə təqdim edir:

Yayda geyim seçiminin önəmi

Yay fəsli Azərbaycanın əksər bölgələrində qızmar günəş və yüksək temperatura görə seçilir. İsti hava şəraitində orqanizm tərləmə yolu ilə özünü soyutmağa çalışır. Geyim seçimi bədənin istiliklə mübarizəsində mühüm rol oynayır – uyğun geyim həm sərinlik təmin edir, həm də günəşdən qoruyur. Yanlış geyim seçimi isə orqanizmin temperatur balansını pozaraq sağlamlığa mənfi təsir göstərə bilər. Mütəxəssislər qeyd edir ki, yayda yüngül, nəfəs alan və təbii materialdan olan geyimlər bədəni sərin saxlayır, tərləmə nəticəsində yaranan nəmi buxarlandırır və istilik vurmasının qarşısını alır. Əksinə, qalın və sintetik parçalar tərin buxarlanmasına mane olaraq bədənin həddindən artıq qızmasına səbəb ola bilər. Belə halda həm günvurma riski artır, həm də ümumi narahatlıq və yorğunluq yaranır. Digər tərəfdən, yay aylarında uzun müddət açıq havada günəş altında qalmaq da ciddi təhlükədir. Günvurma (günəş vurması) adətən başı qorunmamış halda gün altında çox qaldıqda baş verir və həyati təhlükəli vəziyyətə səbəb ola bilər. Buna görə, yay geyimində günəşdən qorunmaq üçün tədbirlər də nəzərə alınmalıdır: məsələn, açıq havada baş örtüyü (şapka) istifadə etmək, açıq dərili nahiyələri mümkün qədər örtmək və ya qoruyucu krem çəkmək. Yekun olaraq, Azərbaycanın yay iqlimində sağlam qalmaq üçün düzgün geyim seçimi öncül şərtlərdəndir – bu, həm orqanizmin temperatur tənzimlənməsinə, həm də günəşin zərərli təsirlərindən qorunmağa kömək edir.

Yay mövsümündə sağlam və təhlükəsiz geyimlər

Yay mövsümü üçün ideal hesab olunan geyim nümunəsi: açıq rəngli, yüngül və nəfəs alan parçadan kostyum. Belə geyim həm bədənin temperaturunu tənzimləməyə, həm də günəş şüalarını əks etdirməyə kömək edir. Yay aylarında sağlamlıq baxımından ən uyğün geyimlər bədəni sərin saxlayan, rahat və təhlükəsiz materiallardan ibarət olmalıdır. Aşağıda yay üçün geyim seçərkən nəzərə alınmalı əsas prinsiplər sıralanmışdır:
Təbii və nəfəs alan parçalar: Pambıq, kətan, viskoz, şifon və ipək kimi təbii lifli parçalar yay geyimləri üçün ideal sayılır. Bu materiallar hava dövranını təmin edir, dərinin nəfəs almasına imkan verir və təri özünə çəkərək dəridə qalmasının qarşısını alır. Nəticədə dəridə qızartı və səpkilər azalır, hətta göbələk infeksiyası riski minimuma enir. Məsələn, pambıq tərkibli köynəklər və kətan şalvarlar bədənə sərinlik bəxş edir və yay havasında rahat hərəkət imkanı yaradır.
Yüngül və nazik geyimlər: Yay üçün seçilən geyimlər mümkün qədər yüngül, nazik toxunmuş olmalıdır. Qalın parçalar və çoxlaylı geyimlər bədənə istilik verir və istini artırır. Nazik, axıcı parçadan tikilmiş köynəklər, yay donları və geniş şalvarlar həm havanı yaxşı keçirir, həm də modaya uyğun görünüş təmin edir. Unutmayın ki, yayda sadə və yüngül kombinlər daha uyğundur – ağır aksessuarlardan və artıq detal­lardan qaçmaq lazımdır.
Geniş və rahat kəsim: Oversize tipli, yəni bədəni sıxmayan, geniş kəsimli geyimlər yay üçün ən rahat və təhlükəsiz seçimdir. Sıx oturan, dar paltarlar tər ifrazını bədəndə saxlayır, dərinin nəfəs almasına mane olur və narahatlıq yaradır. Geniş köynəklər, bol ətəklər və sərbəst şalvarlar bədənin hərəkət azadlığını təmin edir, dəridə sürtünmədən yaranan qıcıqlanmaları azaldır. Belə rahat geyim tərzi həm dəriyə qulluq baxımından xeyirlidir, çünki sıxlıq olmadığından dəridə səpkilər və qızartılar daha az müşahidə olunur.
Açıq və əks etdirici rənglər: Yayda geyimin rəngi də əhəmiyyət daşıyır. Mütəxəssislər yay aylarında açıq rəngli geyimlərin geyinilməsini tövsiyə edirlər. Ağ, bej, açıq sarı, açıq mavi kimi rənglər günəş şüalarını əks etdirir və bədənin daha az istilik çəkməsinə kömək edir. Qara və tünd rəngli paltarlar isə günəş şüalarını udaraq bədəni daha çox qızdırır, ona görə də yayda tünd rənglərdən mümkün qədər uzaq durmaq məsləhətdir. Açıq rəngli geyimlər həm də estetik baxımdan yaya uyğun, təravətli bir görünüş yaradır.

Aksesuarlarla qorunma

Yayda sağlam geyim anlayışına yalnız paltarlar deyil, həm də aksessuarlar daxildir. Geniş kənarlı şapkalar və ya papaqlar başı birbaşa günəşdən qoruyur və günvurma riskini azaldır. Gün eynəkləri gözləri ultrabənövşəyi şüalardan müdafiə edir. Ayrıca, yay üçün açıq ayaqqabılar – sandallar və ya nəfəs alan parçalardan hazırlanmış idman ayaqqabıları – ayaqların tərləməsinin qarşısını alır və göbələk infeksiyasından qoruyur. Unutmayın ki, yay ayaqqabıları rahat olmalı, ayağın hava almasına imkan verməlidir (məsələn, rezin və sintetik materiallı, hava buraxmayan ayaqqabılar geyinməkdən qaçının).
Yuxarıdakı prinsiplərə əməl etməklə yay aylarında həm rahat, həm də sağlam qalmaq mümkündür. Doğru geyim seçimi sizi sərin saxlayaraq enerjili hiss etdirəcək; əlavə olaraq günəşin zərərli təsirlərindən və istilik səbəbli narahatlıqlardan da qoruyacaq.

Yayda təhlükə yaratan geyim nümunələri

Həddindən artıq dar cins şalvarlar yayda xüsusi risk daşıyır. Belə geyimlər bədənin aşağı nahiyəsini sıxaraq qan dövranını pozur, dərinin nəfəs almasını əngəlləyir və müxtəlif sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər. Bəzi geyim növləri yay mövsümündə rahat görünsə də və ya dəbdə olsa da, sağlamlıq üçün təhlükə yarada bilər. Aşağıda yayda geyinilməsi məsləhət görülməyən və riskli hesab olunan geyim nümunələri göstərilir:
Dar və sıx geyimlər: Cins şalvar, dar köynək, leqinq kimi bədəni bərk sıxan geyimlər yayda ən təhlükəli seçimlərdəndir. İngiltərədə aparılmış tədqiqat göstərib ki, davamlı olaraq dar şalvar geyinmək qarın boşluğuna təzyiq edərək həzm sisteminə mənfi təsir göstərə, hətta uzun müddətdə ciddi xəstəliklərə (mədə problemləri, sonsuzluq, xərçəng riskinin artması) yol aça bilər. Dar geyimlər qarın və çanaq orqanlarını sıxır, qan dövranını və həzm prosesini pozur. Xüsusilə qadınlarda müntəzəm olaraq dar cins şalvar geyinmək genital nahiyədə iltihab, göbələk infeksiyası və dəri səpkilərinə səbəb olur, hətta bəzi hallarda reproduktiv orqanlarda ciddi problemlər yarada bilər. Həm qadınlar, həm kişilər üçün yayda belə geyimlərdən uzaq durmaq tövsiyə olunur.
Sintetik və nəfəs almayan parçalar: Polyester, naylon kimi süni parçalı geyimlər isti havada dərinin hava almasına imkan vermir. Nəticədə bədən təri uzun müddət dəridə qalır, bu da dəri qıcıqlanmasına və infeksiya riskinə yol açır. Sintetik parçalar tərləmə ilə dəridə sürtünməni artırır, nəticədə dəridə qızartı, səpkilər (məsələn, bişməcə) yarana bilər. Bundan əlavə, bəzi sintetik materiallarda və ya boyalarda olan kimyəvi maddələr dəri ilə təmasda allergik reaksiyalar törədə bilər (kontakt dermatit). Yay aylarında xüsusilə rezin, dərini qapayaraq hava keçirməyən materialdan hazırlanmış geyimlərdən (məsələn, bəzi yağışlıq tipli gödəkçələr, yaxud sintetik idman geyimləri) çəkinmək lazımdır.
Tünd rəngli və qalın geyimlər: Qara rəngli, tünd qəhvəyi, tünd göy kimi rənglər günəş şüasını daha çox udur və geyinənin bədənini daha da qızdırır. Xüsusilə qalın parçalı tünd paltarlar altında bədən temperaturu sürətlə yüksəlir və günvurma riski artır. Həmçinin, tərifrazını çoxaldıb dehidratasiya (bədəndə maye itkisi) törədə bilər. Yayda tünd rəngli qalın geyim geyinmək məcburiyyətində qalanda (məsələn, iş uniforması tünddürsə), mütləq fasilələrlə sərinləmək, kölgədə dincəlmək və bol su içmək tövsiyə olunur.
Uzun müddət yaş qalan geyimlər: Bəzən hovuzdan, dənizdən çıxdıqdan sonra islaq mayo və ya digər yaş geyimlərlə qalmaq halları olur. Bu vərdiş çox zərərlidir – uzun müddət nəm geyimdə qalmaq dərinin həddindən artıq yumşalmasına və mikrobların çoxalmasına yol açır. Nəticədə göbələk infeksiyaları və digər dəri infeksiyaları asanlıqla inkişaf edir. Həkimlərin tövsiyəsinə görə, çimərlikdən çıxdıqdan sonra yaş paltarı dərhal dəyişmək və bədəni yaxşıca qurulamaq lazımdır. Eyni zamanda, tərlə islanmış geyimləri də uzun müddət üstündə saxlamaq məsləhət deyil – idmandan və ya fiziki fəaliyyətdən sonra mütləq qurulanıb təmiz geyim geyinmək lazımdır.
Hava keçirməyən ayaqqabılar və aksessuarlar: Yayda davamlı qapalı, qalın idman ayaqqabıları, rezin materialdan hazırlanmış sıx ayaqqabılar geyinmək ayaqların tərləməsinə və ayaq göbələyi infeksiyasına şərait yaradır. Həmçinin, havalanmayan sıx əlcək, kəmər, suni dəri materialdan sıx aksesuarlar da dəridə qızarma və səpkilərə səbəb ola bilər. Bu baxımdan, yayda açıq və ya parça üzlü (mesh) ayaqqabılar, pambıq corablar istifadə etmək və aksesuarları minimuma endirmək daha doğrudur.
Yuxarıda sadalanan geyimlər ilk baxışda rahat görünsə də və ya dəbli sayılsa da, yay aylarında ciddi sağlamlıq riskləri yaradır. Xüsusilə dar və sintetik geyimlərdən yayda uzaq durmaq, onları daha təhlükəsiz alternativlərlə əvəz etmək vacibdir. Unutmayaq ki, geyim tərzimiz birbaşa sağlamlığımıza təsir edir – düzgün seçim etməklə özümüzü bir çox problemlərdən sığortalaya bilərik.

Dəri xəstəlikləri və infeksiyalar

Yay mövsümündə ən çox rast gəlinən problemlərdən biri müxtəlif dəri xəstəlikləri və infeksiyalarıdır. İsti hava, artan rütubət və uyğun olmayan geyim seçimi dəridə mikrobların çoxalması üçün əlverişli mühit yaradır. Xüsusilə dəri yaxşı “nəfəs almadıqda” və tərləmə artdıqda, bəzi infeksiyalar yay aylarında daha geniş yayılır. Aşağıda yay geyimləri ilə əlaqəli ən çox rast gəlinən dəri problemləri təqdim olunur:
Göbələk infeksiyaları: Yayda dərinin rütubətli və isti qalması göbələk (fungal) infeksiyaları üçün münbit şərait yaradır. Mütəxəssislər bildirir ki, yay aylarında bədənin müxtəlif nahiyələrində – dərinin büküş yerlərində, ayaq barmaqları arası, qasıq bölgəsində – göbələk xəstəlikləri kəskin artır. Xüsusilə dar və sintetik geyimlər geyindikdə, hava sirkulyasiyası zəifləyir və həmin nahiyələr uzun müddət nəm qalır, nəticədə dəridə göbələk sürətlə çoxalır. Ayaq göbələyi (tinea pedis) tez-tez qapalı və tərlədən ayaqqabı geyinməkdən irəli gəlir; qasıq göbələyi (tinea cruris) isə dar alt paltarı və ya yaş mayo səbəbindən qasıq nahiyəsinin havasız qalması nəticəsində yaranır. Bu infeksiyaların əlamətləri qaşınma, qızartı, qabıqlanma, xoşagəlməz qoxu ola bilər. Qarşısını almaq üçün yayda hər gün bədəni təmiz saxlamaq, dərini quru saxlamaq, pambıq materiallı alt paltarı geyinmək və dar-sintetik geyimdən çəkinmək tövsiyə olunur. Həmçinin, başqasının dəsmal, səndəl, ayaqqabı kimi şəxsi əşyalarından istifadə etməmək vacibdir, çünki göbələk infeksiyaları bu yolla da yayılır.
Bakterial dəri infeksiyaları: Tərli və çirkli dəridə bakteriyalar sürətlə artır ki, bu da müxtəlif infeksiyalara yol aça bilər. Məsələn, uzun müddət tərləmiş geyimdə qalmaq dəridə follikulit (tük kökü iltihabı) kimi problemlərə səbəb ola bilir. Follikulit adətən tük köklərinə bakteriya (məsələn, stafilokok) və ya göbələk düşməsi nəticəsində yaranır; isti yay günlərində ağır fiziki işdən və ya məşqdən sonra dar və sintetik idman geyimləri ilə uzun müddət qalmaq bu xəstəliyi daha da artırır.. Nəticədə dəridə sızanaqvari, qırmızı iltihablı səpgilər meydana gəlir. Bundan başqa, yayda tərləmənin çox olması və düzgün geyinməmə dəri səpgilərinin (məsələn, bişməcə) artmasına şərait yaradır – xüsusən də körpələrdə və həssas dərili insanlarda dərinin qatlanan yerlərində xırda su dolu səpkilər əmələ gələ bilər. Bu kimi infeksiyaların profilaktikası üçün yayda tez-tez duş qəbul etmək, tərləmiş paltarı dəyişmək və dərini təmiz saxlamaq lazımdır.

Tərləmə və səpkilər (bişməcə):

İsti və rütubətli havada, xüsusilə dəri hava almadıqda, bişməcə deyilən səpkilər meydana çıxır. Bu, əsasən tərlə bağlı dərinin qıcıqlanmasıdır. Bişməcə körpələrdə daha çox rast gəlinir, lakin böyüklərdə də dərinin sürtünən və qapalı qalan yerlərində (məsələn, qoltuqaltı, qasıq, dirsək büküşləri) ortaya çıxa bilər. Səbəb tez-tez dar və sintetik geyimlər, yaxud uzun müddət havasız qalan dəri olur. Belə hallarda dəridə xırda qırmızı səpkilər, su toplayan qabarcıqlar görünə bilər və yanma hissi verə bilər. Qarşısını almaq üçün dərini sərin tutmaq, pambıq və geniş geyimlər geyinmək, çox tərləyən nahiyələrə uşaq pudrası kimi nəmuducu vasitələr tətbiq etmək məsləhətdir. Əgər bişməcə yaranıbsa, həmin nahiyəni quru və təmiz saxlamaq, havalandırmaq və lazım gələrsə, antiseptik pudralardan istifadə etmək lazımdır.
Ümumiyyətlə, yayda dəri xəstəliklərinin çoxunun qarşısını almaq mümkündür – bunun üçün gigiyenik qaydalara əməl etməklə yanaşı, düzgün geyim seçimi etmək vacibdir. Nəfəs almayan, dar və sintetik geyimlərdən uzaq durduqda, dərinin səthində mikrobların artması çətinləşir və infeksiya riski əhəmiyyətli dərəcədə azalır. Əksinə, uyğun olmayan geyimlər insanı həkimə müraciət etməyə məcbur edə biləcək ciddi dəri problemləri ilə üz-üzə qoya bilər.

Günvurma (Günəş Vurması) təhlükəsi

Yay aylarında açıq havada çalışanlar və ya günəş altında çox vaxt keçirən insanlar üçün ən böyük risklərdən biri günvurma, yəni günəş vurmasıdır. Günvurma – baş beynin birbaşa günəş şüalarının təsirindən həddən artıq qızması nəticəsində yaranan ağır vəziyyətdir. Bu zaman orqanizmin istilik tənzimləmə mexanizmi pozulur, beynin qan dövranı zədələnir və ciddi nevroloji simptomlar meydana çıxır. Günvurmanın baş verməsinə uyğun olmayan geyim də şərait yarada bilər. Xüsusilə başı açıq şəkildə, şapkasız-gözlüksüz gün altında qalmaq günvurmanın əsas səbəbidir. Mütəxəssislər bildirir ki, yayda birbaşa gün altında 10-15 dəqiqədən artıq baş örtüksüz qalmaq risklidir – baş nahiyəsi günəş şüalarını intensiv qəbul etdiyindən bədənin istiliyi sürətlə yüksəlir. Günvurmanın ilk əlamətləri sırasında baş ağrısı, başgicəllənmə, zəiflik, ürəkbulanma, dərinin qızarması kimi hallar var. Vaxtında müdaxilə olunmazsa, bədən temperaturu 40°C-dən yuxarı qalxa, huş itirilməsinə qədər ağırlaşa bilər. Geyim seçimi günvurmadan qorunmada mühüm rol oynayır. Əgər insan gün altında olmalıdırsa, mütləq geniş kənarlı şapka və ya panama geyinməlidir ki, başı kölgədə saxlasın. Açıq rəngli, nazik bir baş örtüyü günəş şüalarını əks etdirir və başın həddindən artıq qızmasının qarşısını alır. Bədəni tam qapayan, ancaq nəfəs almayan ağır geyimlər də günvurma riskini artırır – çünki belə geyimlər altında bədən istini xaricə verə bilmir, "istixana effekti" yaranır. Tər buraxmayan qalın geyimlər və eyni zamanda havanın rütubətli olması günvurma ehtimalını daha da yüksəldir. Bu səbəbdən, yayda açıq havada işləyərkən və ya dincələrkən həm geyim, həm mühit nəzərə alınmalıdır: yüngül və açıq geyinib kölgədə fasilələr vermək, bol maye qəbul etmək çox önəmlidir. Günvurmanın qarşısını almaq üçün aşağıdakı tövsiyələrə əməl edin:

Günün ən isti saatlarında (təxminən 11:00-dan 17:00-dək) mümkün qədər birbaşa günəş altında qalmayın. Açıq havada olarkən mütləq başınızı örtün – şapka, kepka, yaylıq və s. Üz və bədəninizin açıq hissələrinə günəşdən qoruyucu krem çəkin, həmçinin zəruri hallarda qoruyucu eynək taxın. Geyiminiz maksimum dərəcədə yüngül və açıq rəngli olsun ki, həm hava dövr etsin, həm də günəş şüalarını çox udmasın. Çox tərləyirsinizsə, itirdiyiniz duz və mayeni bərpa etmək üçün mütəmadi su için. Tərlə nəm olmuş paltarları dəyişib qurusunu geyinin ki, bədəniniz daha sərin qalsın. Unutmayın ki, günvurma təcili tibbi yardım tələb edə bilən bir vəziyyətdir. Əgər kimsə gün altında zəiflik, başgicəllənmə, ürəkbulanma hiss edirsə, dərhal onu kölgəyə çəkmək, sıx geyimlərini boşaltmaq, sərin su vermək və bədənini soyutmağa çalışmaq lazımdır. Belə hallarda vaxtında müdaxilə edilməzsə, günvurma huş itirmə və hətta həyati təhlükə ilə nəticələnə bilər. Odur ki, yay geyimlərinizi planlayarkən təkcə görünüşü yox, sağlamlığınızı da nəzərə alın.

Allergik reaksiyalar və geyim

Yay fəslində allergik reaksiyalar bir çox insanlar üçün narahatlıq doğurur. Ətraf mühitdə polenin çoxalması, tozların artması ilə yanaşı, geyimlə bağlı da allergiya riskləri mövcuddur. Xüsusilə bəzi materiallar və kimyəvi maddələr ilə təmasdan yaranan kontakt dermatitlər yay aylarında daha sıx müşahidə edilir. Aşağıda geyimlərin səbəb ola biləcəyi başlıca allergik vəziyyətlərə nəzər salın:

Parça və boya allergiyası: Bəzi insanların dərisi müəyyən materiallara qarşı həssas olur. Məsələn, yun parça, yaxud bəzi sintetik parçalar dəridə qaşınma və qızartı törədə bilər. Yayda tərləmə ilə birlikdə bu tip allergik reaksiyalar daha da güclənə bilər, çünki tərləyən dəridə allergen maddələr (məsələn, geyimin parçasındakı boyalar, kimyəvi yapışqanlar və s.) daha sürətlə nüfuz edir. Yeni alınmış geyimlərin yuyulmadan geyinilməsi də allergiya riskini artırır – istehsal zamanı istifadə edilən kimyəvi maddələr (boyalar, tekstil apretləri) dəridə səpkilərə səbəb ola bilər. Belirtiler əsasən dəridə qızartı, qabıqlanma, güclü qaşınma formasında özünü göstərir. Qarşısını almaq üçün təbii parçalar seçin, yeni paltarları ilk dəfə geyinməzdən öncə yuyun və dərinizdə hər hansı allergik reaksiya yaranarsa, həmin geyimi çıxarın.
Metal aksessuar allergiyası: Geyimlərdəki metallara (məsələn, cins şalvarların metal düymələri, kəmər tokası, bəzək məqsədli zəncirlər) qarşı da kontakt allergiya meydana çıxa bilər. Xüsusilə nikel tərkibli metal aksesuarlar tərlə təmasda olduqda bəzi həssas insanlarda dəri səthində qızartı, qabarcıq və qaşınma yaradır. Yayda tərləmə artdığı üçün metal allergiyasının təzahürləri daha kəskin olur – məsələn, kəmər toka­sının dəydiyi bölgədə və ya boyunda (bəzək zəncirinə görə) dəri səpir. Bu problemin qarşısını almaq üçün həssas dərili şəxslər yayda metalla təması minimuma endirməli, ya hipoallergen (nikelsiz) aksesuarlar istifadə etməlidirlər.
Günəş allergiyası (fotodermatozlar): Birbaşa geyimlə bağlı olmasa da, yayda insanların üzləşdiyi allergik problemlərdən biri də günəşə qarşı həssaslıqdır. Fotodermatozlar – ultrabənövşəyi şüaların təsiriylə dəridə yaranan allergik səpgilər – yayda açıq dərili hissələrdə (üz, boyun, qollar) əmələ gəlir. Bəzi hallarda geyim bu məsələdə müsbət rol oynayır: uzunqol, lakin nazik köynəklər geyinərək günəş allergiyasından qorunmaq mümkündür. Günəşə çıxmazdan əvvəl yüksək SPF-li kremlərdən istifadə və maksimal dərəcədə dərini örtən geyim geyinmək fotodermatoz riskini azaldır. Əgər günəş allergiyanız varsa, yay garderobunuzda nazik pambıq uzunqol köynəklər, şlyapa və uzun tumanlar mütləq olmalıdır.
Allergik reaksiyalardan qorunmaq üçün öz bədəninizi və reaksiyalarınızı tanımaq vacibdir. Əgər müəyyən bir parçanı geyindikdən sonra dərinizdə səpkilər yaranırsa, gələcəkdə ondan imtina edin. Yayda tərləmə allergik reaksiyaları şiddətləndirə bildiyi üçün, dərini quru və sərin saxlamaq da vacibdir. Dermatoloqlar tövsiyə edir ki, yay mövsümündə allergiya xəstələri mümkün qədər sadə tərkibli, təbii materialdan olan, əlavə kimyəvi işlənməmiş (boyasız, ağardılmamış) geyimlər seçsinlər. Həmçinin, yuyucu tozlara və yumşaldıcılara qarşı da allergiya ola biləcəyini nəzərə alaraq, paltarları uşaq üçün nəzərdə tutulan hipoallergen vasitələrlə yumaq məsləhətdir. Beləliklə, doğru geyim seçimi etməklə yay aylarında allergiya riskini minimuma endirmək mümkündür.

Nəticə və tövsiyələr

Yay mövsümündə geyim seçimi sağlamlığınızın qorunmasında mühüm rol oynayır. Yuxarıda təqdim olunan araşdırmadan göründüyü kimi, doğru geyim vərdişləri yayda sərin və təhlükəsiz qalmağa, yanlış geyim seçimləri isə bir sıra xəstəlik risklərinin artmasına səbəb olur. Nəticə etibarilə, yayda geyimlə bağlı aşağıdakı əsas tövsiyələri yadda saxlamaq faydalıdır:
Təbii, yüngül və geniş geyimlərə üstünlük verin: Pambıq, kətan kimi parçadan hazırlanmış, açıq rəngli və bədəni sıxmayan paltarlar geyinin. Bu, həm rahatlığınızı təmin edəcək, həm də dərinizin sağlam qalmasına şərait yaradacaq.
Dar və sintetik geyimlərdən uzaq durun: Xüsusilə yayda cins şalvar kimi dar paltarları minimuma endirin. Sintetik materiallar əvəzinə nəfəs alan parçalar seçin ki, dəri infeksiyaları və göbələklərdən qorunasınız.
Günəşdən qorunun: Açıq havada olarkən şapka və gün eynəyi istifadə edin, açıq dərili nahiyələrə qoruyucu krem tətbiq edin. Qalın geyimlərdən çəkinin, lakin eyni zamanda dərini yandırıcı günəşdən qoruyacaq uzun, nazik geyimlər geyinməkdən çəkinməyin.
Gigiyenaya diqqət edin: Yayda daha çox tərlədiyimiz üçün geyimləri tez-tez yumaq, mümkün qədər hər gün duş almaq və təmiz paltar geyinmək vacibdir. Xüsusilə hər hansı fiziki fəaliyyətdən sonra yaş və tərli geyimlə qalmamaq lazımdır. Bu, bakteriya və göbələk inkişafının qarşısını alacaq.
Bədəndəki siqnallara fikir verin: Əgər hər hansı geyim sizdə diskomfort, dəridə qızartı və ya qaşınma yaradıbsa, onu geyinməmək daha yaxşıdır. Hər kəsin orqanizmi fərqlidir – kimisi sintetikə, kimisi müəyyən bir boyaya həssas ola bilər. Sağlamlığınızı prioritet tutaraq, geyim seçimində bədəninizə uyğun olanları seçin.
Sonda qeyd etmək lazımdır ki, yayda geyimlə bağlı sağlamlıq risklərini azaltmaq üçün məlumatlı olmaq və sadə qaydalara əməl etmək kifayətdir. Düzgün geyim – ən yaxşı profilaktikadır. Geyimlərinizi mövsümə və iqlimə uyğun seçməklə, siz özünüzü günvurmadan, dəri infeksiyalarından, allergik problemlərdən və digər “yay bəlaları”ndan qorumuş olacaqsınız. Unutmayın ki, sağlam və təhlükəsiz yay keçirmək üçün həm rahat, həm də qoruyucu geyinmək mümkündür və lazımdır. İqlimimizə və şəxsi tələblərinizə uyğun balanslı geyim seçimi edərək yay fəslindən tam zövq alın və sağlam qalın.